Om ruimte te maken voor COVID-19 gerelateerde zorg hebben de bevolkingsonderzoeken naar kanker in het voorjaar van 2020 tijdelijk stilgelegen. Achter de schermen is er hard gewerkt aan het weer opstarten van de screeningen. Inmiddels zijn we meer dan een jaar verder en zijn de opgelopen achterstanden deels weggewerkt. Wat is per bevolkingsonderzoek de huidige stand van zaken?
Inzet zelfafnameset voor bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker
In totaal heeft het programma baarmoederhalskanker ruim 15 weken stilgelegen. Om de opgelopen achterstand zo snel mogelijk weg te werken is de zelfafnameset (ZAS) breder ingezet. De ZAS kan de druk op huisartsen(praktijken) verminderen, en biedt genodigden toch een optie mee te doen aan de screening. Doordat de screeningsorganisaties maandelijks 20% extra uitnodigingen versturen, is de achterstand in uitnodigingsbrieven inmiddels gehalveerd. Als het zo doorgaat, ligt het programma baarmoederhalskanker begin 2022 weer op schema.
Benutten van coloscopiecapaciteit voor darmkankerscreening
Het bevolkingsonderzoek naar darmkanker heeft een kleine 3 maanden stilgelegen. Ongeveer 550.000 geplande uitnodigingen zijn uitgesteld. Inmiddels is de achterstand bij de vervolgrondes ingehaald, dankzij ruimer aanbod van de coloscopiecentra sinds zomer 2020. Voor de eerste uitnodiging geldt dat alle 55-jarigen in het jaar dat ze 55 worden een uitnodiging krijgen. Per oktober lukt het weer om iedereen rond de 55e verjaardag uit te nodigen (zoals voor de COVID-19 pandemie).
Verhoging interval bij borstkanker
Bij de screening naar borstkanker gaat het langer duren om alle achterstanden weg te werken. Dit vanwege de al langer bestaande arbeidsmarktkrapte (met name screeningslaboranten) en de beperkte beschikbare coronaproof wachtruimtes bij de screeningslocaties. Daarom is het uitnodigingsinterval tijdelijk verhoogd naar maximaal 3 jaar. Om de beschikbare screeningscapaciteit zoveel mogelijk te benutten zijn waar mogelijk externe wachtruimtes geplaats bij de mobiele screeningsbussen. De capaciteit in de screening is 85% ten opzichte van voor corona, dit loopt op tot 95% op locaties met extra externe wachtruimte. Het uitnodigingsinterval ligt in het eerste kwartaal van 2021 op gemiddeld 32 maanden.
